2020-2030
Faciliteren van CO₂-reductie bij de gebruikers van onze netten
Dit decennium investeert Gasunie meer dan € 5 miljard in nieuwe groene infrastructuur. Hiermee stellen we de gebruikers van onze netten in staat vele tientallen megatonnen CO₂-emissies te vermijden.
Gasunie investeert al bijna zestig jaar in aardgasinfrastructuur. De kennis en ervaring die we daarbij hebben opgedaan, geven ons nu de gelegenheid om op te schalen en een materiële bijdrage aan de energietransitie te leveren, terwijl we in de tussentijd de huidige energievoorziening veilig, betrouwbaar en betaalbaar houden. Onze mensen kunnen het verschil maken in de huidige én in de nieuwe energiewereld.
In 2020 heeft Gasunie haar strategie vertaald in een doorkijk voor de komende tien jaar: Visie 2030. Dit decennium transformeren we van een gastransportbedrijf naar een brede energie-infrastructuuronderneming. In 2030 transporteren, bergen en behandelen we aardgas, groen gas, waterstof, CO₂ en warmte op een veilige, betrouwbare, betaalbare en duurzame manier. We spelen een belangrijke rol in het realiseren van de ambitieuze klimaatdoelen van Nederland, Duitsland en de Europese Unie.
We plannen grote investeringen in energietransitie en leveringszekerheid
Om dit mogelijk te maken, omvat onze Visie 2030 grootschalige energietransitie-projecten waarvoor we in de komende jaren een investeringsbeslissing willen nemen. We verwachten dat het overgrote deel van deze projecten meteen of gaandeweg een gereguleerd kader krijgt; wat wil zeggen dat we het gebruik van deze activa tegen gereguleerde tarieven gaan aanbieden. Per project kijken we naar maatwerkoplossingen om de ontwikkel- en exploitatierisico’s in de hand te houden.
De totale Visie 2030-investeringsagenda van Gasunie loopt volgens onze huidige inschatting op tot zo’n € 8,5 miljard, waarvan ruim € 5 miljard geoormerkt voor de energietransitie. Door dit komende decennium meer dan € 5 miljard te investeren in nieuwe groene infrastructuur, stellen we de gebruikers van onze netten in staat vele tientallen megatonnen CO₂-emissies te vermijden. Al naar gelang politieke en economische ontwikkelingen kan het totale investeringsbedrag en de verdeling daarvan over de verschillende energievormen de komende jaren veranderen.
Investeringen Gasunie in miljoenen euro's
Een investeringsportefeuille van € 8,5 miljard
In dit overzicht staan de netto-investeringsuitgaven (capital expenditures, na aftrek van subsidiebedragen) die we momenteel voorzien voor de verschillende energievormen waarin we rond 2030 een rol willen spelen (bedragen in miljoenen €). Een aantal projecten willen we uitvoeren met partners. Alleen het aandeel van Gasunie in de uitgaven wordt weergegeven en bijvoorbeeld subsidies zijn hierop al in mindering gebracht. Alle projecten doorlopen een apart besluitvormingstraject. De financiering van de projecten komt uit verschillende bronnen, zoals kapitaalmarktleningen en operationele kasstromen. Sommige Visie 2030-investeringen vinden in 2031 en 2032 plaats. De investeringen in aardgasinfrastructuur zijn vervangings- en uitbreidingsinvesteringen.
Voor elke energievorm heeft Gasunie een Visie 2030
- Visie 2030 Aardgas: De Nederlandse vraag naar aardgas daalt de komende jaren gestaag en zal in 2030 tussen de 55-72% van het volume van 2020 bedragen. Gasunie zorgt er in 2030 voor dat Nederlands voldoende fysieke importpunten voor aardgas heeft. Aan een deel van het geïmporteerde aardgas voegen we stikstof toe zodat dat de Nederlandse markt voldoende gas van Groningen-kwaliteit krijgt geleverd, het zogeheten pseudo G-gas. In Duitsland zal – onder andere door de uitstap uit kernenergie en kolen - de vraag naar aardgas in 2030 ongeveer gelijk zijn gebleven. Gasunie helpt industriële industrieën bij hun overstap van kolen naar aardgas of waterstof als energiebron.
- Visie 2030 CCS: CO₂-afvang en -opslag (carbon capture & storage, CCS) is een van de weinige manieren waarmee energie-intensieve industrieën, zoals raffinaderijen, chemiebedrijven, staalbedrijven, afvalverwerkers en cementproducenten op korte termijn, tijdelijk en tegen relatief lage kosten het uitstoten van grote hoeveelheden CO₂ kunnen vermijden. Hierdoor kunnen deze industrieën meehelpen aan het realiseren van de klimaatdoelen en blijven ze behouden voor onze economie. Gasunie is in 2030 actief als beheerder van leidingen die CO₂ afvoeren naar overslaghubs en naar onderzeese opslagfaciliteiten, met projecten als Porthos en Aramis.
- Visie 2030 Waterstof: Op weg naar een samenleving zonder CO₂-uitstoot wordt aardgas met name in de industrie steeds vaker vervangen door waterstof. Onze relatief ondiepe Noordzee is geschikt voor de opwek van grote volumes aan windenergie. Hiermee kan waterstof worden gemaakt. Van overzee kunnen tankers (vloeibare) waterstof(dragers) aanvoeren die in onze zeehavens gemakkelijk gelost kunnen worden. Ondergrondse zoutlagen in delen van Nederland en Noord-Duitsland lenen zich goed voor het bouwen van opslagcavernes voor gassen. In 2030 heeft Gasunie in Nederland (Hynetwork Services) en Noord-Duitsland (Hyperlink) grootschalige transportinfrastructuur ontwikkeld voor waterstof, die aanbieders en afnemers van waterstof met elkaar verbindt. Met behulp van deze infrastructuur is ons marktgebied de toegangspoort naar Europa voor de opkomende wereldwijde groene-waterstofmarkt.
- Visie 2030 Warmte: In Nederland was in 2020 ongeveer 90% van de benodigde warmte afkomstig uit fossiele brandstoffen, vooral aardgas. Daarvan is iets minder dan de helft bestemd voor de verwarming van woningen, kantoren en andere gebouwen. In stedelijke gebieden is het hergebruik van restwarmte uit industrieën een kostenefficiënt duurzaam alternatief. In 2030 vervoert Gasunie via WarmtelinQ restwarmte uit de Rotterdamse havens naar Den Haag, Delft, Leiden en omringende gebieden.
- Visie 2030 Groen gas: In Nederland moet in 2030 2 miljard m3 groen gas door de netten stromen, zo is vastgelegd in het Klimaatakkoord. Hiervan wordt de helft rechtstreeks in het hoofdtransportnet van Gasunie ingevoed. Om dat te bereiken hebben we in 2030 initiatieven van derden -zoals SCW Systems- mogelijk gemaakt voor het opschalen van productiemethoden voor groen gas, zoals vergassing en vergisting. De kwaliteit van groen gas is hetzelfde als Groningengas en doordat het CO₂-neutraal is vormt het een duurzaam alternatief voor aardgas.
Visie 2030-investeringen hebben grote nationale impact
In onderstaande visual staan de jaarlijkse tonnen emissiereductie die onze Visie 2030-projecten gaan realiseren, mits we in staat gesteld worden om ze tijdig en volledig uit te voeren. Gebruikers van de Gasunie-infrastructuur gaan dan fors minder CO₂ uitstoten. Tegelijkertijd zal Nederland door bijvoorbeeld de groei van elektriciteitsopwekking uit zon en wind minder aardgas gaan afnemen (vraagreductie), waardoor de totale CO₂-uitstoot van gebruikers van onze infrastructuur nog verder daalt[1].
Visie 2030-investeringen kunnen zorgen voor vele megatonnen vermeden CO₂-emissies
Bijdrage in emissiereductie (Mton)
De impact die we maken
Leveren onze Visie 2030-investeringen een betekenisvolle bijdrage aan het bereiken van de maatschappelijke emissiedoelen? Het antwoord hierop is ja, zo laten we zien in onderstaande visual. Nederland wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Om daar te komen, moeten we als land de komende decennia elk jaar een gemiddelde CO₂-emissiereductie realiseren; het zogeheten Nationale Transitiepad (de gele lijn).
Maar we lopen achter op dit pad, zo blijkt uit de Klimaat- en Energieverkenning (KEV) van het Planbureau voor de Leefomgeving (de stippellijn). Als Gasunie in staat wordt gesteld haar Visie 2030-investeringen de komende jaren compleet en zonder vertraging uit te voeren, stellen we Nederland in staat om een flink deel van de kloof tussen KEV en Transitiepad te dichten.
Gasunie kan ervoor zorgen dat we in de buurt van het Transitiepad blijven
Dit effect is ook zichtbaar als we de horizon doortrekken naar 2050, zoals in onderstaande visual. Voor het bereiken van klimaatneutraliteit in 2050 moeten de nationale CO₂-emissies gestaag worden afgebouwd (stippellijn[2]). Als Gasunie in staat wordt gesteld om haar Visie 2030-investeringsagenda compleet en zonder vertraging uit te voeren, kan hiermee een significant deel van de restopgave tot 2030 worden ingevuld (het grijze vlak[3] komt dan uit tussen het KEV-basispad en het nationaal klimaatdoel). Gebruikers van de Gasunie-infrastructuur gaan dan fors minder CO₂ uitstoten (het gele vlak[4]) en kunnen zelfs tien jaar eerder klimaatneutraliteit bereiken dan de nationale doelstelling[5][6]. Door bijvoorbeeld extra elektriciteitsopwekking uit zon en wind daalt de aardgasvraag, waardoor de totale CO₂-uitstoot van gebruikers van onze infrastructuur nog verder daalt[7]. Na 2030 resteert voor Gasunie nog een aanzienlijke taak. Met name het waterstofsysteem moeten we verder uitbouwen. Ook voorzien we een verdere groei in groen gas en vervolginvesteringen in CO₂-opslag.
Gebruikers Gasunie-infrastructuur kunnen eerder klimaatneutraal zijn dan de doelstelling